تفاوت‌های صفحه سنگ برش و ساب و راه‌های تشخیص آن

صفحه سنگ یکی از پرکاربردترین و پرمصرف‌ترین قطعات مورد  استفاده در بسیار از صنایع است. صفحه سنگ به عنوان بخشی از دستگاه فرز برای برش دادن و ایجاد تغییر شکل در مواد سخت و ضخیم استفاده می‌شود. این صفحات قادر به برش و سمباده کردن بتن، سنگ و انواع فلزات مانند آلومینیوم و فولاد هستند. این ابزار یک صفحه است که در آن میلیون‌ها دانه میکروسکوپی به کمک یک نگهدارنده با یکدیگر پیوند خورده‌اند. وقتی که این دانه‌ها با سطح مورد نظر در ارتباط باشند، لبه‌های تیز ذرات آن‌ها می‌تواند بر روی قطعه کار سایش و برش ایجاد کند.

صفحه سنگ‌ها را می‌توان به دو دسته صفحه برش و صفحه ساب تقسیم کرد. صفحات برش برای ایجاد برش و صفحات ساب برای شکل دهی به متریال‌های مختلف به کار می‌روند.

صفحه سنگ برش چیست؟

صفحه سنگ برش یک نوع صفحه دیسک مانند است که از ذرات ساینده مختلف ساخته شده که کمک نگهدارنده به یکدیگر متصل شده‌اند. این صفحه که برای ایجاد برش بر روی قطعه کارهای مختلف استفاده می‌شود در اندازه‌های مختلف و انواع متنوع برای جنس قطعه کاری متفاوت طراحی شده است. ذرات سازنده این صفحه برش در برخورد با سطوح مختلف می‌توانند آن را بشکافند و برش دهند. به طور معمول ضخامت صفحات برش نازک‌تر از دیگر صفحات است و می‌تواند انتخاب خوبی برای ایجاد برش باشد.

کاربرد صفحه سنگ برش

صفحه برش برای ایجاد برش بر روی قطعات کاری سخت طراحی شده و از آن برای آماده‌سازی فلز جهت جوشکاریMIG، تمیزکردن و برش‌دادن جوش‌های قدیمی و حذف سرباره‌ جوشکاری و برش موادی مانند سنگ و بتن و فولاد چدن استفاده می‌شود.

این صفحه‌ها در سایزهای مختلف تولید می‌شوند. میزان زبری این صفحات با توجه به تراکم دانه‌ها انجام می‌شود. شماره‌های پایین‌تر نشان‌دهنده سطوح زبرتر است و برش سریع‌تری دارد اما صفحات نرم‌تر با شماره‌ بالاتر برای پولیش و پرداخت نهایی سطوح مناسب هستند.

برش با صفحه برش نرم‌‌تر نسبت به صفحه برش با سطح زبرتر کندتر استع اما این صفحات جرقه‌های کمتر و کوچکتری ایجاد می‌کند که ایمن‌تر است. هنگام استفاده از صفحات با شماره‌های کمتر و ذرات زبرتر جرقه‌های بزرگ و داغی از صفحه جدا می‌شوند که همان ذرات سازنده صفحه سنگ هستند که کند شده و جای خود را به لبه‌های تیزتر می‌دهند و می‌توانند موجب سوختگی پوست و لباس‌ مخصوصا الیاف مصنوعی شوند. به همین دلیل حتما باید هنگام کار از تجهیزات مناسب استفاده و تا جای ممکن اصول ایمنی رعایت شود

صفحه‌ برش با گذشت زمان ساییده و کند می‌شود؛ همچنین احتمال دارد در صورت استفاده نادرست یا لغزش در حین استفاده آسیب ببینند. در این صفحه باید تعویض شود. احتمال شکستگی و خردشدن و پخش‌شدن قطعات آنها در محیط اطراف در صفحه برش‌های ارزان‌ بیشتر است؛ به همین دلیل توصیه می‌شود تا از صفحه سنگ‌های مرغوب استفاده شود.

صفحه سنگ ساب چیست؟

صفحه سنگ ساب برای سایش سطوح مختلف استفاده می‌شود. این صفحه می‌تواند به راحتی لایه‌های رویی قطعات کاری مختلف از جنس استیل، آهن، سنگ و هر ماده دیگری را ساب زده و پرداخت کند. ذرات تشکیل دهنده صفحه سنگ ساب معمولا درشت‌تر هستند و ضخامت صفحه نسبت به صفحه برش بیشتر است.

لبه‌های بیرونی صفحات ساب عملیات سایش را با توزیع یکنواختی در کل دیسک انجام می‌دهند به همین دلیل سرعت و کیفیت ساب بهتری را ارائه می‌کند. زاویه حمله زبانه‌های صفحه ساب (زاویه بین صفحه ساب و قطعه کار) نسبت به قطعه کار و ابزار فرز قابل تنظیم است که از ایجاد خراش‌ در قطعه کار جلوگیری می‌کند.

کاربرد صفحه ساب

از صفحه ساب برای پرداخت و شکل‌دهی و ایجاد نقوش برجسته در قطعات کاری استفاده می‌شود. از این صفحه‌ها می‌توان به عنوان جایگزین صفحه سنگ برش برای حذف جای جوش و سرباره جوشکاری هم استفاده کرد. صفحه ساب فلزات را کندتر از صفحه برش لایه‌برداری می‌کند و جرقه‌های کوچک‌تری نیز تولید می‌شود.

تا زمانی که تمام زبانه‌های صفحه ساب ساییده و صاف شوند می‌توان از آن استفاده کرد. از طرفی صفحه‌های ساب استحکام کمتری نسبت به صفحه سنگ برش دارد و در صورت عدم مراقبت‌ و استفاده صحیح به‌راحتی آسیب می‌بیند. زبانه‌های صفحه ساب همان ذرات ساینده‌ای هستند که به‌وسیله نگهدارنده و چسب به یک سطح پشتیبان می‌چسبند. به دلیل استفاده از سطح پشتیبان، این صفحه‌ها در زمان آسیب و خرابی ایمن‌تر از صفحه سنگ برش بوده، از طرفی به دلیل سبک‌تر بودن خستگی و لرزش کمتری دارند و کار با آنها آسان‌تر است.

تفاوت صفحه سنگ برش و ساب

• علائم درج شده

به طور معمول نوع صفحه سنگ و محدودیت‌های خاص استفاده از آنها بر روی صفحه برش درج می‌شود. نوع ساب و برش آهن نیز با علائم خاص مشخص می‌شود.

• کاربرد

صفحه سنگ برش بیشتر برای بریدن قطعات سخت و ضخیم کاربرد دارد اما  صفحه سنگ ساب برای ایجاد تغییر شکل در قطعات، پلیسه‌گیری، سنباده‌کشی یا ساییدن سطوح استفاده می‌شود.

• شکل ظاهری

صفحه سنگ برش و ساب از نظر شکل ظاهری نیز متفاوت هستند؛ گرچه هر دوی این صفحات حالت دیسکی شکل و گرد دارند، اما ضخامت آن‌ها متفاوت است. صفحات سنگ ساب دارای ضخامت بیشتری هستند. به طور معمول ضخامت صفحات برش در حدود 4 میلیمتر است؛ اما صفحه سنگ ساب ضخامتی برابر با 6 میلیمتر دارد. هر دوی این محصولات در سایزهای مختلف تولید و عرضه می‌شوند اما این صفحات بیشتر در اندازه‌های 115، 180 و 230 میلیمتری به بازار عرضه می‌شوند.

•  سرعت صفحه سنگ

سرعت چرخش صفحه سنگ ساب و برش نیز با هم تفاوت دارد. از آنجا که صفحه برش باید برش‌های تیز و یکدستی را به وجود آورد، باید قابلیت استفاده در سرعت‌های بالاتر را داشته باشد. ضخامت بیشتر صفحه ساب  در عین حال که دقت آن‌ها را در پرداخت سطوح به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد؛ موجب شده تا این صفحه سنگ قابلیت استفاده در سرعت های بیشتر را نداشته باشند.. از طرفی سرعت کم صفحه ساب موجب شده تا کنترل حرکت این صفحات راحت‌تر انجام گیرد. حداکثر سرعت صفحه سنگ بر روی لیبل صفحه سنگ درج می‌شود.

• توانایی تحمل فشار

از آنجا که ضخامت صفحه سنگ برش کمتر از صفحه سنگ ساب است؛ شکننده‌تر است و توانایی تحمل فشار کمتری را دارد. صفحه برش نسبت به تغییرات فشار دست نیز حساس است و با کمی تغییر در فشار دست در سرعت‌های بالا دچار مشکل می‌شود. اما صفحه سنگ ساب قادر به تحمل فشار بالاتری است و ایمنی بیشتری هم دارد.

نحوه تشخیص صفحه سنگ برش و ساب را می‌توان به صورت جدول زیر خلاصه کرد.

آیا می‌توان از صفحه سنگ ساب به جای صفحه سنگ برش استفاده کرد؟

شاید این طور به نظر آید که می‌توان از صفحه سنگ ساب برای برش قطعات نیز استفاده کرد. اما با توجه به موارد گفته شده در بالا باید بدانید که استفاده از صفحات ساب برای برش قطعات ممکن است باعث شکسته‌ شدن قطعه کار شود. همچنین برش با استفاده از صفحه مخصوص برش با دقت و ظرافت بیشتری انجام می‌شود. از طرفی به دلیل وجود توری تقویتی در صفحه‌های ساب این کار منجر به خوردگی در لبه و شکستن توری تقویتی می‌شود و طول عمر آن را کاهش می‌دهد. باید در نظر داشت شکستگی صفحه سنگ در حین برش می‌تواند صدمات جبران ناپذیری را در پی داشته باشد پس بهتر است عملیات برش یا سایش با صفحه سنگ مخصوص به خود و متناسب با جنس قطعه کار انجام شود.

انواع صفحات تخصصی ساب و برش را در صفحه محصولات کومودو ببینید.